TÌM HIỂU BỆNH ĐAU CỔ VAI GÁY

Cháu tự nhiên thấy đau cứng cổ, đầu mặt cổ cứ ngay đơ, ai gọi cũng phải quay cả người như tượng gỗ.

>>Bài thuốc trị khỏi đau cổ vai gáy

- Chả tự nhiên đau cứng cổ đâu. Cái này gọi là hội chứng đau cấp tính cổ-vai-gáy. Mấy hôm nay, nhất là tối hôm trước làm việc ngủ nghê thế nào.

Cổ đau cứng khi ngủ không đúng tư thế

- Mệt quá ngồi ngủ gật, rồi lăn ra ngủ còng queo, sáng dậy thấy cổ gáy đau cứng đến tận giờ.

- Nguyên nhân là khi làm việc với màn hình vi tính, tư thế tự nhiên là phải giữ thẳng cổ - đầu để đọc nhìn đúng góc độ của màn hình, thời gian tập trung kéo dài cả ngày, lấn sang cả đêm tất nhiên sẽ gây co cứng khối cơ vùng cổ vai gáy, lưu thông máu bị cản trở gây thiếu oxy tại chỗ, thừa acide lactic, đông vón protein cơ tương tự như cơ chế cầu thủ bóng đá bị chuột rút (trong Nam kêu bằng vọp bẻ).

- Thảo nào cháu thấy rất đau, căng cứng cổ, cựa quậy một tí cơn đau lại tăng, không dám quay cổ hay cúi đầu. 

- Nếu đúng là cháu nghỉ ngơi ngủ nghê nghiêm chỉnh, cái đau mỏi cổ gáy sẽ giảm đi rõ rệt nhưng khổ nỗi, mệt quá đến mức ngủ ngồi, cái cổ có được nghỉ như khi nằm đâu. Lúc ngủ lại bạ đâu nằm đấy, tư thế ngủ cũng chẳng thoải mái như một giấc ngủ yên lành, thấy mỏi cổ lại kê gối rõ cao tưởng cho đỡ mỏi gáy… kỳ thực càng làm khối cơ cứ giữ nguyên tư thế bất thường lúc trước. 

Trong giấc ngủ, điều chỉnh tự nhiên của sinh lý giảm nhịp tim nhịp thở, giảm huyết áp, giảm chuyển hóa cơ bản để tiết kiệm năng lượng; việc tiết kiệm này tối ưu cho một giấc ngủ bình thường lại thành bất lợi khi không lưu thông khí huyết đủ để giải quyết tình trạng căng cơ đang làm đau cổ gáy.

- Nhưng cháu đang đau lắm, bác phải chữa cho cháu khỏi đã mới có đầu óc nghe tiếp tư vấn.

- Đầu tiên, uống một cốc sữa nóng cho tỉnh táo một chút. Tiếp theo là đi tắm nước nóng. Lúc này, nằm thoải mái thả lỏng người trong một bồn nước nóng sẽ thấy công năng cái bồn tắm có ích cho trường hợp này. Đấy là xì-pa (spa) nhà làm được mà hoàn toàn đúng nghĩa tích cực cho sức khỏe của liệu pháp spa. 

Tất nhiên, nếu có điều kiện đi tắm hơi kèm massage ở các cơ sở y tế có khoa thủy liệu pháp, phục hồi chức năng, vật lý trị liệu, có bác sĩ và điều dưỡng viên chăm sóc thì nhất (nếu có điều kiện tiền bạc và thời gian) .

- Bác phải bày cho cháu cách nào rẻ hơn, tiện hơn chứ làm sao nghỉ làm chỉ vì đau cổ. Cũng chả đủ tiền đi spa với cái lương nhân viên hợp đồng.

- Có thể làm nhiều cách để khỏi triệu chứng. Trong khi tắm nước nóng, tự mình tập các động tác vận động vùng cổ theo đủ các chiều quay, xoay, cúi - ngửa đầu. Làm từ từ, không đột ngột, không quá mức làm đau cơ. Kết hợp tập thở sâu, chậm để cung cấp thêm oxy. 

Tự xoa bóp, day, véo, lăn trên các cơ vùng cổ gáy, rộng ra cả nền cổ (giải phẫu gọi là cơ thang) và ra hai vai, hai khớp vai, hai cánh tay. 

Sau hết, thả lỏng người, tập thêm các động tác vận động tay, vặn người sang hai bên, cúi lưng ở mức có thể gập được mà không đau, tập các động tác chân… tất cả đều theo nguyên tắc thả lỏng cơ, nhẹ nhàng.

Nếu có người giúp, nhờ làm massage cổ-vai-gáy, không nhất thiết là nhân viên chuyên nghiệp, chỉ cần làm các động tác kiểu đấm bóp tẩm quất. Cũng có thể cạo gió hai bên dọc theo cổ - nền cổ và hai vai, hoặc chườm ngải cứu, chườm nóng, chườm paraphin nóng…

Còn phòng bệnh thế nào ạ?

- Tất cả học sinh, sinh viên, nhân viên văn phòng, những người phải ngồi lâu ở tư thế giữ đầu nhìn một góc cố định, đều có lúc bị chứng đau này. 

Để tránh bị lại nhiều lần, sau sẽ có triệu chứng thoái hóa đốt sống cổ, chèn ép thần kinh mạch máu, cần có 5 phút mỗi giờ ra ngoài trời, thay đổi tầm nhìn góc nhìn và tập vài động tác đầu cổ vai cánh tay. 

Khi đi ngủ phải nằm thoải mái thả lỏng người, không gối đầu cao gối cứng, phòng ngủ thông gió tốt đủ oxy.

Đọc tiếp »

CHỮA ĐAU CỔ VAI GÁY KHÔNG DÙNG THUỐC

Chứng đau mỏi vai, cổ rất thường gặp trong cuộc sống và ngày càng nhiều người trẻ mắc phải. Bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa và chữa được bằng phương pháp vật lý trị liệu.

>>Trị đau cổ vai gáy nhanh

Nằm nghiêng, gối quá cao dễ sinh bệnh

Tuổi già dễ mắc bệnh hơn

Hội chứng đau cổ, vai, gáy xảy ra mọi lứa tuổi, do rất nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân cơ học như tư thế ngồi, lao động, gối đầu cao khi ngủ, ngủ tựa đầu lên ghế, nằm xem tivi... Các yếu tố như ngồi trước quạt, máy lạnh, dầm mưa dãi nắng lâu, gội đầu, tắm rửa ban đêm đã làm sụt giảm sự cung cấp ôxy cho các tế bào cơ, gây thiếu máu ở các cơ, dẫn đến chứng đau nhức vai cổ, mình mẩy.

 

Nhiều người đến bệnh viện khám cho biết, buổi sáng ngủ dậy đã thấy cứng cổ, đau vai, lưng, nhưng cố vận động xoay cổ, vặn tay, lưng... mong khỏi, song càng làm càng đau và cứng cổ nhiều hơn. Nguyên nhân là cả đêm họ đã gối đầu quá cao, nằm ngủ không đúng tư thế nên các mạch máu, cơ bị chèn ép.

Người hay nằm nghiêng, co quắp, khi cơ thể yếu mệt, tốc độ hoạt động của hệ tuần hoàn giảm, việc lưu thông máu và trao đổi ôxy trong cơ thể giảm sẽ dễ bị đau nhức một khi ngủ dậy.

Từ tuổi trung niên trở đi, hệ mạch máu đã giảm tính dẻo dai, đàn hồi nên hay mắc chứng đau cổ, vai, gáy nhất. Có khi kèm theo mỏi cổ, nhức đầu, hoa mắt, buồn ngủ, quay cổ nghe lắc rắc... rất khó chịu, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt.

Độ tuổi đau cổ, vai, gáy đang có xu hướng trẻ hoá với những người hay làm việc ở một tư thế trong thời gian dài như vừa nghe điện thoại, vừa ghi chép, làm việc liên tục với máy tính, sơn trần, lái xe ôtô ở tư thế ghế ngửa ra phía sau, tay duỗi thẳng phía trước... khiến hoặc cơ bắp dễ tổn thương làm cho đĩa đệm cột sống cổ sớm suy thoái, sưng tấy, trực tiếp chèn ép lên các dây thần kinh tương quan vai, gáy gây đau đớn, khó chịu. Các loại thuốc, kem, dầu nóng... chỉ giảm đau nhất thời.

Chỉ nên gối đầu cao 10cm

Với Tây y, hội chứng đau nhức cổ, vai, gáy nếu bác sĩ chuyên khoa thấy không có nguyên nhân chèn ép gây tổn thương thì người bệnh sẽ được chỉ định dùng thuốc giảm đau, cao dán. Nhiều bệnh nhân đau nhức cổ, vai, gáy thường chuyển sang chữa trị ở bệnh viện, phòng khám y học cổ truyền. Các phương pháp xoa bóp - ấn - gõ vùng cổ, vai, gáy, hoặc châm cứu, giác hơi, tập luyện và vật lý trị liệu trị chứng này đều đạt hiệu quả cao.

Nếu bị nhẹ, bản thân người bệnh có thể tự điều trị bớt đau bằng cách dùng hai bàn tay xoa bóp, gõ, vuốt cho vùng cổ, vai, gáy nhiều lần. Nếu thấy không đỡ thì phải đến bác sĩ chuyên khoa để được day ấn, bấm huyệt mới khỏi. 

Nên phòng đau cổ, vai, gáy từ khi chưa có biểu hiện thương tổn bằng cách khi ngồi hay đứng đều phải đúng tư thế. Khi ngủ chỉ gối đầu cao khoảng 10cm, vừa khít với độ cong sinh lý sau gáy, phần trên của vai phải đặt ở trên gối để tránh cột sống cổ và các cơ bắp bị kéo giãn. Khi xem tivi nên tựa lưng vào đệm, đầu hơi ngửa ra sau thành ghế, cổ tựa vào một điểm phù hợp với độ cong sinh lý của cổ. Nghe điện thoại nên cầm ở tay, không nên kẹp vào vai, nếu có chỗ gác tay sẽ giảm bớt độ căng các cơ ở cổ và bả vai... Những người lao động hay phải cúi (như diễn viên xiếc, đánh máy, phi công, tài xế...) nên có những bài tập riêng hàng ngày để khôi phục lại chức năng của các dây thần kinh vai, gáy.

Bên cạnh đó, cần tránh các tư thế như: Căng cổ ngước nhìn lên cao lâu, xoay đầu thường xuyên về bên đau, nâng hoặc kéo một vật với cổ gập, đọc sách ở tư thế cổ gập lâu, ngủ với gối cao hoặc nhiều gối... Khi bị đau cổ, vai, gáy nên nghỉ ngơi, hạn chế vận động ít ngày, bổ sung một số khoáng chất cho cơ thể như canxi, kali và các vitamin C, B, E, xoa bóp giúp giãn cơ chỗ đau, tăng cường máu đến cơ bắp.

Luyện tập các động tác dưỡng sinh như ưỡn cổ, cúi đầu về phía trước, ngửa đầu ra phía sau, nghiêng đầu sang trái, sang phải, xoay tròn đầu và cổ, cử động cổ lên xuống... thường xuyên sẽ phòng được bệnh. Nếu bị đau cấp nên nghỉ tập, xoa bóp nhẹ nhàng và chỉ tập lại khi đã khỏi hẳn.

Khi đau cổ, vai, gáy không xoay, vặn mạnh vì dễ gây tổn thương nặng các dây thần kinh. Không uống thuốc tuỳ tiện mà phải đi khám để được bác sĩ chuyên khoa điều trị đúng.

Đọc tiếp »

CÁCH PHÒNG NGỪA CỔ VAI GÁY

Đau cơ ở cổ là một căn bệnh khá phổ biến mà mọi người thường mắc phải. Cũng có khá nhiều phương pháp đơn giản giúp phòng tránh căn bệnh này.

Đau vùng cổ

Triệu chứng

Thông thường, những cơn đau sẽ xảy ra ở khu vực xung quanh cổ và ảnh hưởng đến vùng cơ của cổ.Cơn đau có thể lan tỏa đến vai hoặc vùng xương dẹt giữa hai vai. Chúng còn có thể lan rộng xuống cánh tay, chân hoặc tấn công lên vùng đầu, gây đau nửa đầu hoặc đau cả hai bên.

Phần cơ ở cổ sẽ bị căng, đau, sờ vào thấy cứng.

Các cơn đau buốt có thể gia tăng bất thường nếu thay đổi tư thế cổ, quay đầu về một bên (chứng vẹo cổ).

Xuất hiện cơn đau ở phần đáy sọ, có thể kèm theo cảm giác đau và yếu ở hai vai, tay. Có cảm giác đau rát như bị kim châm hoặc ngứa ran ở tay và các ngón tay.

Biện pháp điều trị

Đa số các cơn đau cổ đều có thể điều trị tại nhà bằng cách sử dụng thuốc tây, chườm nóng, chườm lạnh và nghỉ ngơi. Một số bí quyết sau đây sẽ rất hữu ích, giúp bạn nhanh chóng giảm cơn đau:

- Áp dụng biện pháp chườm nóng và lạnh luân phiên (cứ 2 giờ lại chườm trong khoảng 15 phút) ở những vùng mô mềm sẽ giúp giảm sưng và tránh bị chuột rút ở các cơ.

- Nhẹ nhàng đảo đầu về một bên, bắt đầu từ bên phải rồi thay đổi từ từ sang trái. Cố gắng chạm cằm vào ngực nhằm kéo phần cổ xuống thấp. Duy trì tư thế trong khoảng 10 giây rồi mới đổi bên.

- Khi ngồi nhìn thẳng về phía trước, cần ngồi ở tư thế thẳng, giữ cho đầu và cổ nằm ở vị trí chính giữa.

- Mát-xa nhẹ nhàng vùng cổ.

- Uống thuốc để chống sưng tấy và đau theo chỉ dẫn của bác sĩ.

- Bạn nên tích cực hoạt động. Cố gắng duy trì những hoạt động bình thường để giúp các cơ ở cổ luôn hoạt động, không nên nằm ì một chỗ trên giường. Nếu bác sĩ yêu cầu phải đeo vòng để bảo vệ cổ, bạn cần tuân thủ chỉ định này.

Cách phòng ngừa

- Điều chỉnh tư thế. Nâng ngực, thả lỏng hai vai, hạ cằm và giữ thẳng đầu. Tư thế này sẽ giúp cổ luôn chắc chắn, thẳng và được thoải mái.

- Tư thế ngủ. Một chiếc gối thấp sẽ là lựa chọn phù hợp nhất với tất cả mọi người. Tránh nằm sấp khi ngủ.

- Cố gắng thư giãn. Cần nhận biết sự căng thẳng mà bản thân đang gặp phải. Có thể bạn đang khom vai và nghiến chặt răng mà không hề nhận ra mình đang gây hại cho chính bản thân.

- Khi làm việc. Tránh cúi đầu quá thấp hoặc nghiêng đầu sang một bên quá lâu. Hãy thay đổi vị trí và thả lỏng.

- Tập thể dục. Các khớp xương và phần cơ ở cổ sẽ được dẻo dai và khỏe mạnh nếu bạn thường xuyên luyện tập những bài thể dục đúng đắn cho cổ. Bạn có thể tham khảo sự tư vấn của chuyên gia vật lý trị liệu, tìm kiếm các bài tập cho cổ trên sách báo, internet…

Đọc tiếp »

NGUYÊN NHÂN ĐAU CỔ GÁY

Có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến hội chứng đau vai gáy. Các nguyên nhân thông thường nhất có thể kể đến như ngồi làm việc sai tư thế trong thời gian dài, ngồi làm việc liên tục với máy tính, sai tư thế khi lái xe, gối đầu, ngủ tựa đầu lên ghế, nằm xem tivi…

>> Để đau vai gáy không còn là nỗi lo

Ngồi làm việc sai tư thế là nguyên nhân chủ yếu của đau vai gáy

Ngồi trước quạt, máy lạnh (máy điều hoà) lâu, dầm mưa dãi nắng lâu, ra ngoài trời không đội mũ, nón để ánh nắng mặt trời chiếu thẳng vào vùng gáy, tắm rửa ban đêm,… làm giảm sự cung cấp oxy cho các tế bào cơ, gây thiếu máu cục bộ ở các cơ dẫn đến hội chứng đau vai gáy.

Ngoài ra, hội chứng đau vai gáy còn có thể do các nguyên nhân bệnh lý như: thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, vẹo cổ bẩm sinh, dị tật, viêm, chấn thương vùng cổ. Đôi khi có những trường hợp hội chứng đau vai gáy xuất hiện tự phát mà không có nguyên nhân rõ rệt.

Người hay nằm nghiêng, co quắp, khi cơ thể yếu mệt, tốc độ hoạt động của hệ tuần hoàn giảm, việc lưu thông máu và trao đổi ôxy trong cơ thể giảm cũng sẽ dễ bị đau nhức khi ngủ dậy.

Thông thường, từ tuổi trung niên trở đi, hệ mạch máu đã giảm tính dẻo dai, đàn hồi nên hay mắc chứng đau cổ, vai, gáy nhất.

Đọc tiếp »

CẦN PHÁT HIỆN BỆNH SỚM NHẤT ĐỂ CÓ BIỆN PHÁP XỬ LÝ

Chứng đau vai gáy thường gây nhiều phiền toái trong sinh hoạt cũng như làm giảm sút chất lượng cuộc sống , ảnh hưởng không nhỏ tới tâm lý người bệnh. Cách khắc phục bệnh đau vai gáy chủ yếu dựa vào sự thay đổi chế độ sinh hoạt và áp dụng vài phương pháp trị liệu khác

>> Thuốc tốt cho bệnh nhân đau vai gáy

Xoa bóp bấm huyệt để khắc phục đau vai gáy

Nguyên nhân 

Nằm nghiêng, gối quá cao dễ sinh bệnh

Hội chứng đau cổ, vai, gáy xảy ra mọi lứa tuổi, do rất nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân cơ học như tư thế ngồi, lao động, gối đầu cao khi ngủ, ngủ tựa đầu lên ghế, nằm xem tivi… Các yếu tố như ngồi trước quạt, máy lạnh, dầm mưa dãi nắng lâu, gội đầu, tắm rửa ban đêm đã làm sụt giảm sự cung cấp ôxy cho các tế bào cơ, gây thiếu máu ở các cơ, dẫn đến chứng đau nhức vai cổ, mình mẩy.

Nhiều người đến bệnh viện khám cho biết, buổi sáng ngủ dậy đã thấy cứng cổ, đau vai, lưng, nhưng cố vận động xoay cổ, vặn tay, lưng… mong khỏi, song càng làm càng đau và cứng cổ nhiều hơn. Nguyên nhân là cả đêm họ đã gối đầu quá cao, nằm ngủ không đúng tư thế nên các mạch máu, cơ bị chèn ép.

Người hay nằm nghiêng, co quắp, khi cơ thể yếu mệt, tốc độ hoạt động của hệ tuần hoàn giảm, việc lưu thông máu và trao đổi ôxy trong cơ thể giảm sẽ dễ bị đau nhức một khi ngủ dậy.

Từ tuổi trung niên trở đi, hệ mạch máu đã giảm tính dẻo dai, đàn hồi nên hay mắc chứng đau cổ, vai, gáy nhất. Có khi kèm theo mỏi cổ, nhức đầu, hoa mắt, buồn ngủ, quay cổ nghe lắc rắc… rất khó chịu, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt.

Phát hiện bệnh sớm nhất có thể

Độ tuổi đau cổ, vai, gáy đang có xu hướng trẻ hoá với những người hay làm việc ở một tư thế trong thời gian dài như vừa nghe điện thoại, vừa ghi chép, làm việc liên tục với máy tính, sơn trần, lái xe ôtô ở tư thế ghế ngửa ra phía sau, tay duỗi thẳng phía trước… khiến hoặc cơ bắp dễ tổn thương làm cho đĩa đệm cột sống cổ sớm suy thoái, sưng tấy, trực tiếp chèn ép lên các dây thần kinh tương quan vai, gáy gây đau đớn, khó chịu. Các loại thuốc, kem, dầu nóng… chỉ giảm đau nhất thời.

Đau có thể lan lên mang tai, thái dương hoặc lan xuống vai, cánh tay. Nhưng khác với bệnh viêm quanh khớp vai, người bệnh bị đau vai gáy không bị hạn chế vận động khớp. Một số trường hợp có thể kèm theo co cứng cơ, tê ở cánh tay, cẳng tay, bàn ngón tay hoặc nặng hơn là yếu liệt cơ, teo cơ.

Có thể có các điểm đau khi ấn vào các gai sau và cạnh cột sống cổ kèm hạn chế vận động cột sống cổ.

Đau có thể xuất hiện tự phát hoặc sau khi lao động nặng, mệt mỏi, căng thẳng, nhiễm lạnh.

Đau có thể cấp tính (xuất hiện đột ngột) hoặc mãn tính (âm ỉ, kéo dài). Đau thường có tính chất cơ học: tăng khi đứng, đi, ngồi lâu, ho, hắt hơi, vận động cột sống cổ; giảm khi nghỉ ngơi.

Đau cũng có thể tăng khi thời tiết thay đổi. Để chẩn đoán nguyên nhân, người bệnh cần được thăm khám lâm sàng. Các phương tiện hỗ trợ chẩn đoán bao gồm chụp X-quang cột sống cổ, đo điện cơ và chụp cộng hưởng từ (MRI) cột sống cổ.

Nhiều trường hợp tình trạng đau vai gáy kéo dài dẫn đến người bệnh luôn cảm thấy vô cùng mệt mỏi, khó chịu, không tập trung, tư duy kém,… ảnh hưởng lớn tới tinh thần và hiệu quả lao động.

Cách khắc phục bệnh đau vai gáy

Cần khắc phục nguyên nhân gây ra đau vai gáy mà chính bản thân người bệnh biết được lý do gây ra đau vai gáy là điều quan trọng, ví dụ như không đọc sách, đọc truyện kéo dài nhiều thời gian trong một buổi, trong một ngày; không nằm kê đầu bằng gối cao cả tư thế nằm ngửa, cả tư thế nằm nghiêng.

Một số nghề nghiệp không thể không ngồi lâu trong một thời gian dài như đánh máy, lái xe đường dài, công tác văn phòng thì cố gắng nghỉ giải lao giữa giờ làm việc và tập cúi xuống, đứng lên hoặc quay đầu, xoay cổ nhẹ nhàng trong vòng từ 10 – 15 phút sau vài giờ đã làm việc liên tục.

Tuy nhiên, trong những trường hợp đã được bác sĩ khám và xác định thoái hoá đốt sống cổ gây xơ cứng đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ thì không nên xoay cổ, vặn cổ hoặc xoay lưng mạnh, nếu làm như vậy thì sẽ “lợi bất cập hại”. Xoa bóp, bấm huyệt đúng cách, đúng chuyên môn và thực hiện đều đặn hàng ngày cũng có thể đem lại hiệụ quả nhất định kết hợp với điều trị thuốc. Điều trị thuốc gì cần có ý kiến của bác sĩ, không nên tự mua thuốc điều trị và theo mách bảo.

Hiện nay, khoa học ngày càng phát triển cho nên về Tây y có những loại thuốc dùng điều trị về bệnh khớp nói chung và bệnh thoái hoá khớp nói riêng khá hiệu nghiệm. Thuốc vừa điều trị giảm đau vừa điều trị phục hồi dần các tổn thương của khớp mà ít ảnh hưởng hoặc không ảnh hưởng xấu đến đường tiêu hoá của người bệnh.

Người ta cũng khuyên nên bỏ dần thói quen ngồi trước máy điều hoà nhiệt độ (máy lạnh) nhiều giờ; khi ra khỏi nhà cần đội mũ, nón để che nắng mỗi khi có ánh nắng mặt trời. Những người nghiện thuốc lá, thuốc lào thì cần bỏ thuốc vì chất độc trong thuốc lào, thuốc lá cũng đóng góp đáng kể trong bệnh gây thoái hoá khớp. Muốn không để xảy ra bệnh đau vai gáy nên tập thể dục nhẹ nhàng, đều đặn, đúng bài, sinh hoạt điều độ và luôn nghĩ sức khoẻ là điều quý giá hơn bất cứ thứ gì có ở trên đời này.

Đọc tiếp »

KHÔNG NÊN CHỦ QUAN VỚI BỆNH CỔ VAI GÁY

Hội chứng đau vai gáy thường không nguy hiểm, song có thể gây ra nhiều lo lắng cho BN.

>>ĐAU CỔ VAI GÁY

Nhiều người sau một đêm ngủ dậy bỗng thấy đau nhức khắp mình, đặc biệt là đau tê dại vùng vai, gáy, nhiều khi đau lan xuống bả vai, làm tê mỏi cánh tay, cẳng tay và ngón tay. Triệu chứng này có thể trong nhiều ngày, thậm chí trong nhiều tháng... Hội chứng đau vai gáy thông thường không nguy hiểm, song có thể gây ra nhiều lo lắng, khó chịu, mệt mỏi cho người bệnh, làm giảm sút sức lao động và chất lượng cuộc sống.

Đừng để đau cổ vai gáy ảnh hưởng tới cuộc sống

Nguyên nhân gây đau?

Bệnh hay gặp từ tuổi trung niên khi cơ thể, hệ mạch máu đã giảm tính dẻo dai, đàn hồi.

Có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến hội chứng đau vai gáy. Các nguyên nhân thường gặp nhất có thể kể đến là ngồi làm việc, học tập sai tư thế trong thời gian dài, lái xe, làm việc liên tục với máy tính...; bị nhiễm nóng lạnh đột ngột làm giảm sự cung cấp ôxy cho các tế bào cơ, gây thiếu máu cục bộ ở các cơ dẫn đến hội chứng đau vai gáy. Ngoài ra, hội chứng đau vai gáy còn có thể do các bệnh lý như: thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, vẹo cổ bẩm sinh, dị tật, viêm, chấn thương vùng cổ, ung thư, lao, u hố sau... Hay gặp ở những người hay nằm nghiêng, co quắp, ngồi làm việc, sinh hoạt sai tư thế; khi cơ thể yếu mệt, tốc độ hoạt động của hệ tuần hoàn giảm, việc lưu thông máu và trao đổi ôxy trong cơ thể giảm cũng sẽ dễ bị đau nhức khi ngủ dậy. Đôi khi có những trường hợp hội chứng đau vai gáy xuất hiện tự phát mà không có nguyên nhân rõ rệt.

Cần xác định chứng bệnh qua phim chụp Xquang cột sống cổ tư thế chếch trước trái và chếch trước phải xem có hình ảnh gai xương hay thu hẹp lỗ tiếp hợp gây ra đau.

Làm giảm chất lượng sống

Tùy theo từng mức độ của bệnh mà người bệnh có những biểu hiện khác nhau trong chứng bệnh này. Người bệnh có thể đau âm ỉ hoặc đau dữ dội ở vùng gáy lan ra tai, cổ ở một bên. Mức độ đau từ ít đến nhiều có ảnh hưởng tới tư thế đầu - cổ. Cũng có thể cơn đau từ gáy lan xuống bả vai, cánh tay ở một bên hay cả ở hai bên, có cảm giác nhức nhối như bị điện giật. Có trường hợp cơn đau bả vai cánh tay ở một bên, sau một thời gian, người bệnh có cảm giác tê mỏi ở tay bên đau - đây có thể là biểu hiện của rối loạn phản xạ gân xương. Cũng có những người bị đau lan sang hai bên và kèm theo cảm giác chóng mặt, hoa mắt, ù tai, đi đứng loạng choạng, khó nuốt.

Cơn đau nhức có thể xuất hiện tự phát hoặc sau khi lao động nặng, mệt mỏi, căng thẳng, nhiễm lạnh. Đau có thể cấp tính (xuất hiện đột ngột) hoặc mạn tính (âm ỉ, kéo dài). Đau thường có tính chất cơ học: tăng khi đứng, đi, ngồi lâu, ho, hắt hơi, vận động cột sống cổ; giảm khi nghỉ ngơi. Đau cũng có thể tăng khi thời tiết thay đổi. Để chẩn đoán nguyên nhân, người bệnh cần được thăm khám lâm sàng. Các phương tiện hỗ trợ chẩn đoán bao gồm chụp Xquang cột sống cổ, đo điện cơ và chụp cộng hưởng từ (MRI) cột sống cổ.

Nhiều trường hợp tình trạng đau vai gáy kéo dài dẫn đến người bệnh luôn cảm thấy vô cùng mệt mỏi, khó chịu, không tập trung, tư duy kém... ảnh hưởng lớn tới chất lượng sống của người bệnh.

Chữa trị có khó không?

Nếu bệnh nhẹ, cơn đau không kéo dài, bản thân người bệnh có thể tự điều trị bớt đau bằng cách dùng cao dán hoặc dùng hai bàn tay xoa bóp, gõ, vuốt cho vùng cổ, vai, gáy nhiều lần để giảm đau. Hoặc có thể đến các cơ sở vật lý trị liệu hoặc phòng khám Đông y để xoa bóp, bấm huyệt, châm cứu.

Thuốc thường dùng trong điều trị hội chứng đau vai gáy bao gồm thuốc giảm đau chống viêm, phong bế thần kinh, giãn cơ và vitamin nhóm B. Tùy theo từng nguyên nhân, các bác sĩ sẽ có những phương pháp xử trí khác nhau. Nếu đã loại trừ được những nguyên nhân chèn ép, có tổn thương thì điều trị chủ yếu là dùng thuốc giảm đau thông thường, có thể bằng đường uống, bằng cao dán. Người bệnh cũng có thể dùng vitamin E 400mg, ngày uống 1 viên. Ngoài ra, có thể kết hợp biện pháp xoa, ấn, gõ nhẹ nhàng vùng gáy, bả vai, cánh tay. Tuy nhiên, người bệnh cũng cần phải nhớ rằng, không được xoa bóp bấm huyệt hoặc tập vận động trong giai đoạn cấp tính. Một số trường hợp người bệnh cần được điều trị bằng phẫu thuật: thoát vị đĩa đệm, trượt đốt sống, vẹo cột sống...

Nên tập luyện để phòng tránh

Để phòng đau cổ, vai, cần ngồi, đứng, ngủ sinh hoạt... đúng tư thế. Không làm việc quá lâu tại bàn giấy, đặc biệt với máy vi tính, thỉnh thoảng nên dừng lại để thực hiện các động tác vận động cột sống cổ, vai và tay. Cần giữ cổ luôn thẳng, tránh sai tư thế khi ngồi học, đọc sách hoặc đánh máy, không cúi gập cổ quá lâu; không nằm gối đầu cao để đọc sách hay xem tivi sẽ làm sai tư thế của cột sống cổ. Nên gối đầu thấp khi ngủ, tốt nhất gối chỉ nên cao khoảng 10cm. Khi xem tivi nên tựa lưng vào đệm, đầu hơi ngửa ra sau thành ghế, cổ tựa vào một điểm.

Không nên bẻ khớp cổ, cánh tay, vai kêu răng rắc. Nhiều người cho rằng làm thế sẽ đỡ nhức mỏi nhưng thực tế lại gây tác dụng hoàn toàn trái ngược, bởi nếu đĩa đệm đã bị thoái hóa gây mỏi cổ, khi bẻ hoặc vặn sẽ tạo đà cho đĩa đệm thoát vị ra ngoài và làm bệnh thêm trầm trọng; Khi bị đau vai, gáy nên nghỉ ngơi, hạn chế vận động ít ngày, bổ sung một số khoáng chất cho cơ thể như calci, kali và các vitamin C, B, E; tắm nước ấm, xoa bóp giúp giãn cơ chỗ đau, tăng cường lưu thông trong cơ thể.

Ngoài ra, người bệnh nên thường xuyên luyện tập thể dục thể thao với các bài tập phù hợp; vận động, nghỉ ngơi, giải lao giữa giờ làm việc, nên giải lao khi phải ngồi kéo dài; tránh căng thẳng; luyện tập các động tác dưỡng sinh, kéo giãn cơ thể như ưỡn cổ, cúi đầu về phía trước, ngửa đầu ra phía sau, nghiêng đầu sang trái, sang phải, xoay tròn đầu và cổ, cử động cổ lên xuống... thường xuyên sẽ phòng và làm giảm các triệu chứng của bệnh.

Đọc tiếp »

LÁ ĐẮNG TRỊ CỔ VAI GÁY

Cây lá đắng thuộc họ nhân sâm, tên khác là cây chân chim, lá lằng, sâm nam. Cây mọc hoang ở ven rừng, đồi núi, có nhiều từ Bắc vào Nam.

>>TRỊ ĐAU CỔ VAI GAÝ

Lá đắng

Nhân dân ở huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An sử dụng lá đắng như một loại gia vị cho vào canh. Canh lá đắng ăn mát, giải nhiệt, kích thích tiêu hóa, nhuận gan.

Ở những địa phương khác, người ta lại dùng vỏ cây lá đắng làm thuốc với tên gọi là ngũ gia bì chân chim (vì có tác dụng bổ dưỡng, mạnh gân xương như cây ngũ gia bì). Vỏ thân lá đắng được thu hái vào mùa xuân thu, đem về cạo sạch lớp vỏ ngoài, phơi hoặc sấy khô. Đó là những mảnh vỏ hơi cong, màu nâu nhạt, chất giòn nhẹ. Khi dùng làm ẩm dược liệu rồi ủ cho đến khi có mùi thơm (khoảng 7 ngày) cắt thành miếng nhỏ, để sống hoặc tẩm rượu hay nước gừng, sao qua. Theo kinh nghiệm dân gian, vỏ cây lá đắng được dùng chữa suy nhược, thấp khớp, lưng gối đau mỏi, đàn ông dương sự kém, đàn bà âm suy, trẻ em chậm lớn, chậm biết đi.

Dược liệu có vị đắng, chát, mùi thơm nhẹ, tính mát, được dùng trong những trường hợp sau:

Chữa cước khí chân sưng đau: Vỏ lá đắng, lõi cây thông, hạt cau, hương phụ, hạt tía tô, chỉ xác, ké đầu ngựa, mỗi thứ 8-16g. Tất cả thái nhỏ, sắc với 400ml nước còn 100ml uống 2 lần trong ngày.

Chữa tê thấp đau mỏi: Vỏ cây lá đắng 2kg, vỏ cây gạo, dây đau xương, thân cây bọt ếch, mỗi thứ 1kg. Tất cả thái nhỏ, phơi khô, nấu với nước, lấy 200ml cao lỏng. Hòa 200ml rượu và 100ml sirô vào cao để được nửa lít thành phẩm. Ngày uống 50ml, chia 2 lần.

Chữa suy nhược thần kinh, viêm đa khớp dạng thấp, đau dây thần kinh, đau lưng, đau vai gáy: Bột mịn vỏ lá đắng 0,035g, cao vỏ lá đắng 0,005g, cao đặc hy thiêm 0,03g, bột mịn mã tiền chế 0,013g cho một viên. Liều tối đa an toàn 1 lần là 30 viên và một ngày 80 viên.

Dùng ngoài: Vỏ hoặc lá đắng 30g, phối hợp với lá dâu tằm 30g, lá mía tía 20g, củ nghệ đen 20g. Tất cả để tươi, rửa sạch, giã nát, tẩm rượu 30 độ cho xâm xấp, xào nóng, đắp băng và cố định bằng nẹp tre, chữa gãy xương.

DS. Đỗ Huy Bích

Theo SKĐS

Đọc tiếp »