CỔ VAI GÁY - TRIỆU CHỨNG NHỎ HẬU QUẢ LỚN

7 thg 9, 2013

NHỮNG ĐIỀU NÊN LÀM HAY KHÔNG NÊN LÀM KHI ĐIỀU TRỊ BỆNH ĐAU VAI GÁY

Trở trời khiến rất nhiều người bị đau ở vùng cổ, vai, gáy. Tuy nhẹ hơn so với chứng trúng gió méo miệng, nhưng nếu bệnh nhân chủ quan, không chữa trị ngay sẽ dẫn tới viêm gân cơ, hoặc chèn lên các dây thần kinh khiến bệnh nhân đau nhức, phải chữa trị rất lâu mới dứt bệnh.

>>ĐAU VAI GÁY VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ

Luyện tập thế nào ?

Cơ chế gây bệnh

Kể từ đầu mùa lạnh, chị Hà Ly (Hà Nội) đã mấy lần bị đau ở vùng cổ, vai, gáy. Chỉ cần đi xe máy không quàng khăn là bị đau ngay. Có lần gội đầu xong, chị ra đường, khi về thấy nhức một điểm trên vai. Dù đã tự xoa bóp nhưng cảm giác đau ngày càng tăng, chuyển lên cổ, cằm, hai mang tai, rồi đau khắp vùng cổ vai gáy, ngây ngấy như bị sốt, rất khó chịu. Có lần chị cố chịu vài ngày, chứng đau lan xuống cả cánh tay với cảm giác tê bì, nóng rát, hạn chế vận động cột sống cổ…

Theo TS.BS Lương Tài (BV Châm cứu TƯ), chứng đau cổ, vai, gáy gặp ở mọi lứa tuổi do rất nhiều nguyên nhân như: Gội đầu, tắm đêm, đi đêm ngấm sương lạnh, tư thế ngồi sai, tư thế lao động sai… Nhưng chủ yếu vẫn do bị nhiễm lạnh. Ngoài ra, những người phải ngồi lâu ở một tư thế cũng rất hay mắc. Người hay nằm nghiêng, gối cao, lúc ngủ dậy, cũng hay bị cứng cơ, vẹo cổ.

TS. BS Phạm Hữu Lợi (Phó Trưởng khoa Nội, BV Châm cứu TƯ) cho biết, tuổi trung niên hệ mạch máu đã giảm tính dẻo dai, đàn hồi nên hay bị đau cổ, vai, gáy, ảnh hưởng lớn đến công việc, sinh hoạt hằng ngày. Chứng đau cổ, vai, gáy nhẹ chỉ cần châm cứu, xoa bóp 1-2 lần là khỏi. Nhưng để xuống tới huyệt phế du là đã bị nhiễm lạnh lâu, ngấm sâu vào cơ thể, chữa sẽ lâu hơn. Nếu cơ bị co lâu ngày làm máu lưu thông kém, các khe đốt sống cổ co hẹp chèn ép lên các dây thần kinh vai, gáy khiến bệnh nhân đau đớn và làm suy thoái đốt sống cổ nhanh hơn.

Không tự lắc cổ, xoay vặn mình

Theo TS.BS Phạm Hữu Lợi, một trong những sai lầm bệnh nhân hay mắc phải là thường đắp khăn lạnh vào chỗ đau ở vùng cổ, vai, gáy để mong giảm đau. Điều này rất nguy hiểm vì những vùng trên bị đau do trúng phong hàn, khi gặp lạnh sẽ càng thêm đau.

Một thói quen khác nguy hiểm không kém là tự lắc cổ khi đau mỏi và xoay vặn mình khi ngủ dậy. BS Phạm Hữu Lợi cho biết, BV Châm cứu TƯ vừa điều trị cho một bệnh nhân khi bị đau mỏi cổ đã lắc cổ mạnh một cái. Hậu quả là bị trật khớp cổ, phải đi cấp cứu, may mà chưa nguy tới tính mạng.

Bác sĩ Phạm Hữu Lợi khuyên, khi đau cổ vai gáy chỉ nên vận động nhẹ nhàng, không nên vận động mạnh, cũng không lắc cổ. Chỉ nên vận động mạnh khi có chỉ định của bác sĩ.

Chữa Tây y hay Đông y?

Chứng đau cổ, vai, gáy chỉ cần đến các cơ sở y tế điều trị (thường là ngoại trú) bằng cách châm cứu, xoa bóp, vật lý trị liệu rất hiệu quả. Tuỳ nguyên nhân, mức độ bệnh thầy thuốc sẽ điện châm hay thủy châm, ôn châm vùng cổ, vai, gáy, kết hợp xoa bóp, bấm huyệt vận động nhẹ nhàng cổ và khớp vai… Hoặc dùng máy từ nhiệt chườm nóng kết hợp uống thuốc giãn cơ… Nếu bệnh nhẹ, chỉ cần châm cứu trị liệu 2 ngày là khỏi, bệnh nặng thì mất khoảng 2-3 tuần. Nếu đau xuống tới huyệt phế du sẽ điều trị ôn châm (vừa châm cứu, vừa hơ ngải vào đốc kim làm kim nóng, lan tới huyệt để trị hàn). Với Tây y, chứng đau cổ, vai, gáy do thời tiết thường được bác sĩ chuyên khoa chỉ định dùng thuốc giảm đau, giãn cơ, hoặc cao dán, ưu điểm là nhanh khỏi nhưng hết thuốc có thể sẽ bị đau lại và hay tái phát.

Một số trường hợp đau cổ, vai, gáy nhẹ bệnh nhân có thể xoa bóp nhẹ nhàng ở cổ và vai bằng dầu nóng sẽ cảm thấy dễ chịu. Cách nữa là hơ nóng ngải cứu cho vào khăn chườm nóng vào vùng cổ, vai, gáy. Hỗ trợ thêm bằng các động tác day xoa, vỗ, gõ.

BS Nguyễn Hữu Lợi khuyến cáo, khi điều trị, người bệnh cố gắng chữa trị dứt điểm, chớ thấy hơi bình thường đã bỏ vì khi ấy hàn khí tích trong cơ thể vẫn còn, khi trái gió trở trời, gặp lạnh là tái phát.

NÊN:

- Bổ sung khoáng chất cho cơ thể như canxi, kali và các vitamin C, B, E.

- Đi khám bệnh khi có dấu hiệu đau vùng cổ, vai, gáy với những người làm công việc văn phòng.

- Khi lái xe, đầu gối để cong vuông góc, tay và vai tạo ra đường cong tự nhiên, phần eo lưng phải có điểm tựa, cổ giữ thẳng sẽ giảm tổn thương vai, cổ.

- Chỉ nên gối cao khoảng 10cm khi ngủ, vừa khít với độ cong sinh lý sau gáy.

KHÔNG NÊN:

- Hở gáy khi đi xe máy mùa lạnh, vì ở gáy có huyệt phong trì, đi xe máy gió tạt vào làm các huyệt này nhiễm lạnh là bị đau cổ, vai, gáy.

- Gội đầu lâu. Các huyệt phong trì lạnh cũng bị đau cổ, vai, gáy.

- Để tóc ướt ra đường vì gió thổi, hơi nước bốc lên sẽ lấy nhiệt của cơ thể, chỗ gáy bị lạnh sẽ gây đau vùng cổ, vai, gáy, thậm chí bị cảm.

- Nhảy ngay vào bồn khi tắm.

- Xối nước thẳng vào đầu, thân mình.

- Cúi đầu quá nhiều về phía trước khi ngồi học, đọc sách, làm việc…

- Căng cổ ngước nhìn lên cao lâu.

- Xoay đầu thường xuyên về bên đau.

- Nâng hoặc kéo một vật với cổ gập, đọc sách với tư thế cổ gập lâu.

- Ngủ với gối cao hoặc nhiều gối…

(Theo tư vấn của TS. BS Phạm Hữu Lợi)

ĐAU VAI GÁY TRIỆU TRỨNG CỦA BỆNH KHỚP

Bệnh đau vai gáy ngày càng phổ biến ở những người làm văn phòng đến mức họ phải dùng thêm gối ôm cổ để trợ giúp. Nhưng đây không phải là bệnh viêm khớp gây ra. Vậy nguyên nhân và cách ứng phó như nào với nó, chúng ta cùng tìm hiểu nhé.

>>BỆNH ĐAU VAI GÁY

Bệnh đau vai gáy

Nhiều người vẫn nghĩ mình bị bệnh viêm khớp, thiếu can xi nên cổ bị đau buốt hoặc do ngồi quá lâu một tư thế cổ để thẳng nên cần vận động thêm. Nhưng thực chất, đây lại là bệnh liên quan đến thần kinh chứ không do tổn thương xương khớp. Đây là một dạng rối loạn thần kinh cơ gây ra bởi sự co cứng cục bộ, đột ngột do rối loạn chức năng thần kinh.

Vào buổi sáng hoặc sau khi tỉnh giấc bạn thấy đau vai gáy chính là bởi chứng rối loạn tuần hoàn do thiếu máu ở vùng cốt sống cổ gây ra hoặc do dây thần kinh bị kéo căng quá mức gây co cứng, đau nhức… Điều này làm bệnh nhân vô cùng khó chịu.

Ứng phó với đau vai gáy

-Tập các động tác liên quan đến vùng cổ để chúng được co giãn và điều hòa tốt hơn. Bạn nên tập nhẹ nhàng đừng để cường độ mạnh gây tăng đột biến.

-Hạn chế ngồi trước quạt điện hoặc điều hòa vì chúng làm lạnh các cơ, gây co cứng nhanh hơn và đau dữ dội hơn.

-Chườm khăn ấm trước khi đi ngủ để cơ không vón cục và lưu thông tốt hơn. Có thể đắp túi chườm – một sản phẩm của Atzhealthylife

-Bạn cũng nên tắm nước ấm để không chỉ vùng cổ mà các cơ cũng được điều hòa, khoảng 2-3 ngày là sẽ khỏi bệnh.

-Sự dụng thuốc chống viêm, giảm đau, tuần hoàn máu như diclofenac, ibuprofen, paracetamol, aspirin. Bạn cũng có thể dùng miếng dán salonpas để giảm được triệu chứng vùng này.

-Xoa bóp, bấm huyệt để tạo sự thoải mái nhất cho vùng cổ.

-Trường hợp bệnh nặng, bạn cần phải đến gặp bác sĩ để tiêm thuốc.

-Hạn chế cúi lâu, lái xe hay ngồi làm việc liên tục trên máy tính.

Như vậy, đau vai gáy không phải do bệnh viêm khớp gây ra mà do hội chứng thần kinh tác động. Do đó bạn càng phải chăm vận động để điều hòa máu lưu thông.

T.C

BỆNH ĐAU VAI GÁY CẦN PHẢI XỬ LÝ NHANH

Sự rối loạn các thành phần của đường cảm giác ở tủy sống cổ, do quá trình bị thương tổn, bị kích thích đồng thời có ảnh hưởng tới tâm lý có thể dẫn đến chứng đau vai, gáy và cánh tay. Xử trí chứng bệnh này có thể đơn giản hoặc phức tạp tùy theo nguyên nhân gây bệnh, do vậy người bệnh cần đến khám và điều trị tại các chuyên khoa thần kinh để có kết quả tốt nhất.

>>Đau cổ vai gáy

Cảm giác đau vùng vai gáy

Các mức độ đau khác nhau

Tùy theo từng mức độ của bệnh mà người bệnh có những biểu hiện khác nhau trong chứng bệnh này. Cơn đau có thể từ vùng gáy lan ra tai, cổ ở một bên. Mức độ đau từ ít đến nhiều có ảnh hưởng tới tư thế đầu – cổ. Cũng có thể cơn đau từ gáy lan xuống bả vai, cánh tay ở một bên hay cả ở hai bên. Có trường hợp cơn đau bả vai cánh tay ở một bên sau một thời gian người bệnh có cảm giác tê mỏi ở tay bên đau – đây có thể là biểu hiện của rối loạn phản xạ gân xương. Cũng có những người bị đau lan sang hai bên và kèm theo cảm giác chóng mặt, hoa mắt, ù tai, đi đứng loạng choạng, khó nuốt (uống nước sặc, nghẹn), đồng thời có thể xảy ra rối loạn chức năng, liệt các dây thần kinh VIII, X, XI…

Đặc điểm của vùng gáy cổ là các rễ thần kinh như rễ tủy cổ, rễ sau (có vai trò cảm giác) và rễ trước (có vai trò vận động) hợp thành một dây thần kinh tủy cổ đi ra chi phối khoanh cơ thể qua lỗ tiếp hợp. Do đặc điểm ở đoạn tủy cổ, đốt sống cổ và đốt tuỷ cổ chênh nhau một đốt nên cần chú ý đánh giá lâm sàng giữa khoanh cơ thể và khoanh đốt sống nhất là các cơn đau (đau từ đốt sống hay từ lỗ tiếp hợp). Màng cứng của tuỷ theo rễ thần kinh ra tới lỗ tiếp hợp nên có những viêm nhiễm khu trú ảnh hưởng và gây ra chứng bệnh này.

Người làm việc văn phòng dễ mắc đau vai gáy, cánh tay.

Cần lưu ý những nguyên nhân gây ra bệnh

Có nhiều nguyên nhân gây ra đau vùng gáy, bả vai, cánh tay. Do vậy cần chú ý những yếu tố sau:

Dấu hiệu đặc biệt của u hố sau: Đây là bệnh thường gặp ở trẻ em, những người trẻ tuổi. Người bệnh có những cơn nhức đầu dữ dội, cơn đau nhức lan từ vùng chẩm phía sau đầu lan xuống gáy, khiến người bệnh có cảm giác cứng gáy, rơi vào tư thế “sái cổ”. Ngoài ra nhiều người còn có hội chứng tăng áp lực trong sọ và dấu hiệu thần kinh khu trú. Nếu có những dấu hiệu này cần đi khám ngay để kịp thời được phẫu thuật.

Đau vùng gáy, bả vai, cánh tay còn là triệu chứng của ép rễ tủy cổ: Cần phân tích giai đoạn ép rễ (gây đau) và ép tủy (gây liệt các đường dẫn truyền vận động và cảm giác). Do đặc điểm cấu tạo chức năng của tủy sống cổ nên giai đoạn ép rễ (gây đau nhất là đau gáy, bả vai, cánh tay) thường kéo dài, nên dễ bị bỏ qua khi phân định với ép tủy cổ. Có nhiều nguyên nhân gây ép tủy cổ như u tủy cổ, viêm màng nhện tủy cổ, lao…

Đau vùng gáy, bả vai, cánh tay do tổn thương đốt sống cổ, do lao, do ung thư, do thoái hoá… Tổn thương đốt sống cổ là do thoái hoá đốt sống cổ thường gặp nhiều ở độ tuổi 40-50. Thoái hóa đốt sống cổ nhất là ở lỗ tiếp hợp sẽ gây kích thích dây thần kinh tủy và lúc đó sẽ gây kích thích đau theo khu vực chi phối của dây thần kinh: gáy- bả vai- cánh tay. Cũng cần xác định chứng bệnh qua phim chụp Xquang cột sống cổ tư thế chếch trước trái và chếch trước phải xem có hình ảnh gai xương hay thu hẹp lỗ tiếp hợp gây ra đau.

Tổn thương tủy sống cổ dẫn đến đau vai gáy.

Nên vận động để phòng bệnh

Tùy theo từng nguyên nhân mà các bác sĩ sẽ có những phương pháp xử trí khác nhau. Nếu đã loại trừ được những nguyên nhân chèn ép, cố tổn thương thì điều trị chủ yếu là dùng thuốc giảm đau thông thường, có thể bằng đường uống, bằng cao dán. Người bệnh cũng có thể dùng vitamin E 400mg, ngày uống 1 viên nang, sử dụng đợt điều trị từ 1- 3 lọ. Ngoài ra có thể kết hợp biện pháp xoa, ấn, gõ nhẹ nhàng vùng gáy, bả vai, cánh tay.

Những người có hoạt động cúi nhiều, ảnh hưởng đến cổ vai gáy (như diễn viên xiếc, nông dân, công nhân…) nên có những bài tập thể dục dành riêng cho các bộ phận này vào buổi sáng và tối để khôi phục lại chức năng của các dây thần kinh ở đây sau một ngày lao động vất vả. Những người làm máy tính, làm văn phòng chỉ ngồi một chỗ ít vận động cũng cần lưu ý đến chứng bệnh này. Nếu có dấu hiệu đau nên đi khám ở các chuyên khoa thần kinh để có chỉ định điều trị phù hợp, tránh vặn kéo mạnh có thể gây tổn thương nặng thêm các dây thần kinh ở đây.

TS. Nguyễn Chương

THeo SKĐS

6 thg 9, 2013

NÊN VẬN ĐỘNG ĐỂ PHÒNG BỆNH ĐAU VAI GÁY

Tổn thương tủy sống cổ dẫn đến đau vai gáy.

>>Nơi trị đau vai gáy tốt nhất

Nên vận động để phòng bệnh

Người bệnh cũng có thể dùng vitamin E 400mg, ngày uống 1 viên nang, sử dụng đợt điều trị từ 1- 3 lọ. Ngoài ra có thể kết hợp biện pháp xoa, ấn, gõ nhẹ nhàng vùng gáy, bả vai, cánh tay.

Những người làm máy tính, làm văn phòng chỉ ngồi một chỗ ít vận động cũng cần lưu ý đến chứng bệnh này. Nếu có dấu hiệu đau nên đi khám ở các chuyên khoa thần kinh để có chỉ định điều trị phù hợp, tránh vặn kéo mạnh có thể gây tổn thương nặng thêm các dây thần kinh ở đây.

TS. Nguyễn Chương